Page 16 - EMCAPP-Journal No. 12

the need for the existence of the elements that swojej tożsamości lokalizować relacje do Boga i
shape his psyche. Lack of cohesion may lead to wspólnoty wierzących.
mental and social disorders. Coherence is inspi- Poczucie odrębności to specyficzny element
red by assigning a high priority to selected areas tożsamości, dzięki któremu osoba czuje się
or attributes that define identity. For example, a pewnie i bezpiecznie dzięki więzi z grupą i nie
person defining his identity around the fact of obawia się być kimś innym niż osoby spoza
„I am a politician“ will integrate the remaining tej grupy. W spontanicznych opisach siebie u
aspects of identity. On the other hand, a deeply osób badanych często pojawiały się cechy, które
religious person will be in the centre of his iden- podkreślają odmienność własnej osoby od in-
tity in order to localise their relationships with nych (por. McGuire i Padawer-Singer 1976).
God and the community of believers.
A sense of separateness is a specific element 2. Struktura tożsamości religijnej
of identity, thanks to which a person feels safe Co określa tożsamość religijną? Jakie są jej kon-
and secure as a result of his relationship with a stytutywne elementy? Czym mierzy człowiek
group and is not afraid of being different from siebie i jakie elementy bierze pod uwagę
people outside this group. In the spontaneous oceniając pozytywnie lub negatywnie swoje
self-description of subjects, features often ap- życie religijne? Ponieważ jakość ludzkiego życia
pear that emphasize the difference of one‘s self uwarunkowana jest wieloma czynnikami, dla-
from that of others (cf. McGuire and Padawer- tego w dokonywaniu samooceny, także religij-
Singer 1976). nej, człowiek bierze pod uwagę wiele różnych
aspektów życia. Do ważniejszych należy
2. The structure of religious identity niewątpliwie poziom inteligencji intelektua-
What determines religious identity? What are lnej i emocjonalnej. Ponadto do elementów
its essential elements? What does man measu- konstytutywnych tożsamości należy poziom i
re himself against and what elements does he rodzaj uzdolnień, rodzaj i siła zainteresowań.
take into account when evaluating his religious Mogą one być źródłem silnej satysfakcji i ak-
life either positively or negatively? Because the ceptacji siebie lub powodować poczucie małej
quality of human life is determined by many wartościowości. Także dominujące cechy
factors, when performing a self, as well as reli- osobowości (np. ekstra i introwersja), cechy
gious assessment, man takes into account many temperamentu czy charakteru, siła i struktura
aspects of life. One of the most important is potrzeb oraz hierarchia uznawanych norm i
the level of intellectual and emotional intelli- wartości są podstawą własnej samooceny i poc-
gence. In addition, the constitutive elements of zucia tożsamości. Wszystkie te formalne aspek-
identity include the level and type of talents as ty tożsamości dotyczą też tożsamości religijnej,
well as the type and strength of interests. These której poziom, stałość, dynamizm zależą od
can be a source of strong satisfaction and self- inteligencji i cech osobowości (temperamentu,
acceptance, or cause a low sense of self-esteem. charakteru, zainteresowań i uzdolnień).
Dominant personality traits (e.g. extra and in- Analizując strukturę tożsamości warto nawiązać
troversion), temperament or character traits, do koncepcji V. E. Frankla i uwzględnić w
strength and structure of needs as well as a hier- człowieku sferę biologiczną, psychiczna i
archy of recognised standards and values also duchową. Ten model antropologiczny zakorze-
form the basis of their own self-esteem and sen- niony w tradycji biblijnej zyskuje coraz więcej
se of identity. All these formal aspects of iden- uznania w psychologii.
tity also apply to religious identity, whose level, W warstwie treściowej tożsamość religijna do-
stability and dynamism depend on intelligence tyczy relacji do Boga, Kościoła, ludzi wierzących
and personality traits (temperament, character, i niewierzących, do sposobu przeżywania
interests and talents). czasu. W relacji do Boga mogą ujawnić się
When analysing the structure of identity, it is dwa typy przeżywania: mentalność sługi (nie-
worth referring to the concept of V.E. Frankl wolnika) i mentalność syna. W mentalności
(2010) and considering the biological, psycho- sługi dominuje lęk i kompleksy niższości.

15