Page 13 - EMCAPP-Journal No. 12

self-concepts, by means of which the individual oceniam i jak oceniają mnie inni ludzie, ale
describes his own self, differentiating between przede wszystkim, jak ocenia mnie Bóg. Wie-
us and other people, in terms of the We-not- le osób ocenia siebie źle. Widzi w sobie tylko
We (They) categories.“ Sometimes, identifying złe skłonności. Osoby o skłonnościach neuro-
one‘s own identity may indicate both personal tycznych czy depresyjnych cechuje zaniżona
and social identity. For example, the statement ocena siebie i spostrzeganie siebie w smut-
„I am a father“ can be information on a speci- nych barwach. W przeciwieństwie do nich
fic individual’s relationship with child as well as pozostają osoby, które manifestują zadowolenie
belonging to men who are fathers. z siebie sięgające nieraz poziomu narcystycz-
Since identity involves self-assessment and ans- nego. Bezkrytyczne ustosunkowanie do siebie
wering the question of: „What am I like?“, crite- spotykamy u osób z zaburzoną osobowością
ria and the constancy of self-esteem are of im- o cechach aspołecznych, psychopatycznych.
portance. In religious life, it is not only impor- Uwzględnianie samooceny z perspektywy Boga
tant how I judge myself and how other people sprzyja obiektywizacji i zdrowiu.
evaluate me, but above all, how God judges me. Ocena siebie dotyczy aktualnego obrazu sie-
Many people rate themselves poorly in this re- bie - „Jaki jestem?” oraz idealnego obrazu sie-
spect. People only see their own bad tendencies. bie – „Jaki chciałbym być?” Napięcie między
People with neurotic or depressive tendencies tymi obrazami nie może być zbyt duże, aby
are characterised by low self-esteem and percei- nie prowadziło do rezygnacji i rozgoryczenia z
ve themselves in a bad light. In contrast, there tego powodu, że oczekiwany ideał jest odległy
are people who manifest self-satisfaction to a le- i nieosiągalny. Np. w życiu religijnym model
vel which can reaches narcissism. We encounter świętości może wydawać się tak wzniosły, że nie
uncritical self-attitudes in people with distur- dający szans osiągnięcia go. Wtedy motywacja
bed personalities which display antisocial and dążenia w tym wymarzonym kierunku słabnie
psychopathic traits. Considering self-esteem i pojawia się poczucie osobistej klęski. Nie jest
from the perspective of God promotes objecti- także dobrze, gdy obraz idealny jest bardzo
vity and health. bliski, albo wręcz tożsamy z obrazem realnym
Self-evaluation concerns one’s current self- Osiągany tu poziom samozadowolenia nie jest
image - „What am I like?“, as well as the per- rozwojowy, nie prowokuje do wysiłku, pozwala
fect self-image - „What would I like to be?“ The spocząć na laurach.
tension between these images cannot be strong Jednym z bardziej znaczących aspektów w
enough to lead to resignation and bitterness as analizie tożsamości jest pytanie o najbardziej
the expected ideal is too distant and unattainab- znaczący obszar życia, z którym człowiek łączy
le. For example, in religious life, the model of własną tożsamość. Ludzie identyfikują siebie z
holiness may seem so exalted that it does not zawodem, z przynależnością do określonej gru-
seem attainable. In such a case the motivation py religijnej, z urodzeniem w określonym zn-
for striving towards this dream becomes weaker aku zodiaku, z określonym temperamentem, z
and a sense of personal defeat sets in. It’s also zainteresowaniami czy pielęgnowanym hobby.
not good when the ideal image is reachable, or Czasem spostrzegają siebie przez pryzmat roli
even identical to reality. The level of compla- pełnionej w rodzinie. Można zatem powiedzieć,
cency achieved here is not conducive to deve- że najczęściej wymienianymi obszarami
lopment, does not provoke any effort and as a tożsamości są: tożsamość narodowa lub regio-
result allows us to rest on our laurels. nalna, rodzinna, zawodowa, seksualna, religij-
na lub wyznaniowa, kulturowa, psychologiczna
One of the most significant aspects in the ana- (temperamentna, charakterowa), rasowa, lu-
lysis of identity is the question concerning the dyczna lub hobbystyczna, pokoleniowa, zdro-
most significant area of life with which man wotna (Sikora, 2008). Ważnym aspektem jest
combines his own identity (Jaworski 2013). specyficzna dla danego człowieka preferencja
People identify themselves with their professi- obszarów tożsamości. Chodzi o to, czy preferu-
on, with belonging to a specific religious group, je on określanie siebie i własnej tożsamości w

12