Page 53 - EMCAPP-Journal No. 1

Christian Psychology

difficulties in controlling one’s internal impulses. Also in towej, do osiągania coraz wyższego poziomu integracji
terms of social adjustment, people with impersonal reli- osobowości. Integracja osobowości przejawia się także
giousness appear in a less favorable light. They are more w braku symptomów wskazujących na jawny lub ukry-
prone to conflict and strive to dominate others as well ty niepokój. Ma to niewątpliwie związek z posiadaniem
as attain internal autonomy. They may perceive various przez te osoby silnego „ja“. Dynamizm życiowy tych osób
forms of aggressive behavior as an appropriate style of jest świadomy i zorganizowany. Są to osoby o silnej woli,
regulation in respect of their environment. People with zrównoważone i wytrwałe.
personal religiousness reveal a higher general level of ad- Osoby z religijnością apersonalną ujawniają istotnie
justment, both with regard to themselves and to others. wyższy wskaźnik niepokoju ukrytego. Cechuje zatem
te osoby słabość Ego (słaba wola, mała samokontrola,
Respondents with personal religiousness tend to be very pobudliwość, niecierpliwość). Także niski poziom akcep-
demanding of themselves and have a deep sense of res- tacji siebie wskazuje na słabą integrację osobowości.
ponsibility. They tend to be optimistic and have a positive
attitude to life. They reveal an extremely high degree of Z poziomem integracji osobowości wiąże się także
self-confidence and trust in themselves. In terms of emo- poziom przystosowania. Na niski poziom przysto-
tionality, they are very disciplined, calm, and balanced sowania osobowościowego przedstawicieli grupy
and control themselves. On the other hand, respondents charakteryzującej się religijnością apersonalną wskazuje
with impersonal religiousness show low levels of self- nie tylko wysoki poziom niepokoju ukrytego, lecz także
acceptance and a tendency to strive for greater selfconfi- mniejsze zaufanie do siebie oraz trudności w kontroli i
dence and independence. They are pragmatically focused opanowaniu wewnętrznych impulsów. Także w aspek-
on themselves; they do not count on others, but only on cie przystosowania społecznego osoby z religijnością
themselves. They may reveal a sense of inferiority, un- apersonalną uzyskują obraz mniej korzystny. Są bardziej
happiness, a weak will and low selfesteem. konfliktowi, dążą do zdominowania innych i uzyskania
zewnętrznej autonomii. Różne formy agresywnego za-
Respondents with personal religiousness have a very chowania są uważane przez nich za właściwy styl regu-
allocentric and altruistic attitude towards others. They lacji ich odniesień do otoczenia. Osoby z religijnością
not only try to understand others, but are also ready to personalną ujawniają wyższy poziom przystosowania
personally engage in activities aimed at enriching other ogólnego. Jest to widoczne zarówno w stosunku do siebie,
people. They try to obtain emotional acceptance from jak i w stosunku do innych osób.
others and are even ready to show selfhumiliation or sub-
mission. Their selfcontrol and efforts are socially orien- W stosunku do samego siebie osoby z religijnością
ted. They need other people and are ready to help those personalną są bardzo wymagające. Cechuje je wysokie
in need. They feel comfortable in social contacts. Their poczucie obowiązku. Są przy tym optymistyczne i pozy-
peers appreciate their openness, warmth, conscientious- tywnie nastawione do życia. Mają stosunkowo wysokie
ness, perseverance, and dutifulness. On the other hand, poczucie pewności siebie i zaufania do samego siebie.
individuals with impersonal religiousness are more re- W sferze emocjonalnej są bardziej zdyscyplinowane,
served in their interactions with others. Their reserve in kontrolujące siebie, spokojne, zrównoważone. U osób
dealing with their social environment may be motivated z religijnością apersonalną występuje niski poziom sa-
by suspicion and aggression manifest in faultfinding or moakceptacji z równoczesną tendencją do osiągania
indifference. They do not get engaged in other people’s większej pewności siebie oraz niezależności. Są to osoby
matters and their efforts are egocentrically oriented with skoncentrowane pragmatycznie na sobie. Nie liczą na in-
a tendency to subordinate others and dominate them. In nych, lecz tylko na siebie. Może występować u nich po-
interpersonal contacts they want to gain an advantage czucie niższości, niezadowolenie, mała siła woli i niska
over other people and impose their own will on them. samoocena.
Przedstawiciele religijności personalnej są nastawie-
The study groups also reveal a different structure of ni wobec innych bardzo allocentrycznie i altruistycz-
the self. People with impersonal religiousness exhibit a nie. Czynią nie tylko wysiłki, aby zrozumieć innych,
closed world of the self. While personal religiousness is lecz także gotowi są do osobistego zaangażowania się w
accompanied by opening of the self to God, other people, działalność wzbogacającą innych. Zabiegają o akceptację
and the world, individuals with impersonal religiousness emocjonalną ze strony innych, a nawet gotowi są do
are focused on themselves and contact others selectively, samoponiżania lub podporządkowania się innym. Ich
depending on their needs associated with defending the samokontrola i wysiłek mają orientację prospołeczną.
self. They are also limited in exploring the world, as they Potrzebują drugiego człowieka i są gotowi do przyjścia
only see some external aspects of the surrounding reality. z pomocą potrzebującym. W kontaktach społecznych
Fearful of the world, which seems to them threatening czują się dobrze. Otoczenie ceni w nich otwartość,
and dangerous, they tend to defend the self. This defen- serdeczność, sumienność, wytrwałość i obowiązkowość.
sive tendency makes them project their prejudices on Natomiast osoby z religijnością apersonalną zachowują
other people. Furthermore, individuals with impersonal znaczną rezerwę w kontaktach z innymi. Ich dys-
religiousness perceive the demands associated with mo- tans w stosunku do otoczenia może być nacechowany
ral and religious norms as external, and their unfulfilled podejrzliwością i agresją, ujawniającą się w krytyk-

53