Page 67 - EMCAPP-Journal No. 21
P. 67
approach is very different from the Platonic To ujęcie jest bardzo inne od ujęcia typu pla-
type of approach, in which the material and im- tońskiego, w którym sfera materialna i niema-
material spheres are very separate (Plato, Plo�- terialna są bardzo oddzielone (Platon, Plotyn,
nus, St. Augus�ne, Descartes). At this point, św. Augustyn, Kartezjusz). Ujęcie św. Tomasza
Saint Thomas’ view resembles the approach of przypomina w tym punkcie podejście współc-
contemporary psychologists who emphasize zesnych psychologów, którzy akcentują jedność
the unity of man. An important difference is the człowieka. Ważną różnicą jest wskazanie św. To-
insistence of St. Thomas on a strictly immaterial masza na aspekt ściśle niematerialny. Idzie w
aspect. In this he follows Aristotle and his trea- tym za Arystotelesem i jego traktatem „Peri
�se "Peri psyche". psyche”.
Since man is one, his love (or various loves) Skoro człowiek jest jednością, to i jego miłość
must also be one. But some aspect comes from (czy różne miłości) musi być jednością. Lecz ja-
the material potency (the body), and some kiś aspekt pochodzi od możności materialnej
from the immaterial potency (personal rela�- (ciała), a jakiś od niematerialnej. Ten pierwszy
onships). The former was tradi�onally referred określano tradycyjnie mianem uczuć. Czym są
to as feelings. What are they in classical terms? w ujęciu klasycznym? Są reakcją cielesnych
They are the reac�ons of bodily drives to the popędów na wyobrażenie dobra lub zła cieles-
idea of bodily good or evil. Material cogni�ve nego. Materialne władze poznawcze tworzą
facul�es create a material representa�on of an materialną reprezentację obiektu (łac. species
object (La�n: species sensibilis) and it regulates sensibilis) i ona reguluje materialne popędy
material drives (classically: basic drive and ac- (klasycznie: popęd zasadniczy i popęd zdobyw-
quisi�ve drive). Everything here remains on the czy). Wszystko tu pozostaje na płaszczyźnie cie-
corporeal, material plane. Feelings understood lesnej, materialnej. Tak rozumiane uczucia są
in this way are very similar to animal feelings. bardzo podobne do zwierzęcych. Ich zadaniem
Their task is to protect the homeostasis of the jest chronić homeostazę ciała. Wyrastają z bio-
body. They arise from biology and come down logii i do biologicznych interesów się sprowad-
to biological interests. Why only "animal-like"? zają. Dlaczego tylko „podobne do zwierzę-
Because they have the property of coopera�on cych”? Ponieważ mają własność współpracy ze
with the immaterial sphere of man, which is sferą niematerialną człowieka, której nie ma u
not present in animals. The human system of zwierząt. Ludzki system uczuć pozostaje otwar-
feelings remains open to the immaterial sphe- ty na sferę niematerialną, na pracę intelektu i
re, to the work of intellect and will. In animals woli. U zwierząt się zamyka, u ludzi otwiera na
it closes, in humans it opens to "something „coś więcej”. To „coś więcej” to zupełnie inne
more". This "something more" consists of the reakcje sfery niematerialnej zwane relacjami
completely different reac�ons of the immateri- osobowymi. Są reakcją na tzw. transecendenta-
al sphere called personal rela�onships. They lia czyli przejawy aktu istnienia drugiego czło-
are a reac�on to the so-called transcendentals, wieka, ujmowane w działaniu władz um-
i.e. manifesta�ons of the act of existence of an- ysłowych (na prawdę, na dobro i na realność).
other person, captured in the ac�on of mental Osobliwością człowieka jest naturalna pod-
facul�es (truth, goodness and reality). The pe- wójność odniesień do drugiego człowieka.
culiarity of man is the natural duality of refe- Ludzka miłość jest zawsze „dwuskładnikowa”.
rences to other people. Human love is always Ludzie łączą się zarazem przy pomocy uczuć, jak
"two-component". People connect both i przy pomocy relacji osobowych. Są zatem w
through feelings and personal rela�onships. nas ZAWSZE dwie miłości – uczuciowa (materi-
Therefore, there are ALWAYS two loves in us - alna) i relacyjna (niematerialna). Dwie połączo-
emo�onal (material) and rela�onal (immateri- ne w jednym odniesieniu, ale nie tożsame.
al). The two combined in one reference, but not Może lepiej powiedzieć dwa aspekty miłości?
the same. Maybe it's be�er to say two aspects
of love?
67
